Fiesole – jak dojechać Z Florencji, co zobaczyć? A może po prostu zachód słońca

Jesteś w Florencji, zwiedzasz, zachwycasz się architekturą, historią, kulturą, widokami stolicy Toskanii i nagle… myślisz, że poza tym miastem nie ma już nic? Oczywiście nikt by tak nie pomyślał, bo przecież to jest TOSKANIA! Kraina pełna kolorowych krajobrazów, widokówek wyjętych z baśni i wspaniale „urządzonych” wzgórz, na które każdy chciałby się wspiąć.

Takim wzgórzem jest właśnie niewielkie miasteczko Fiesole, a raczej Etruska osada, na której podwalinach powstało. Obecność człowieka na tym wzgórzu datuje się już, uwaga! Na 2000 rok p.n.e. Czyli na okres wczesnej epoki brązu, lecz bardziej przekonujące dowody na zamieszkanie terenów pochodzą z VIII-VI w. p.n.e. czyli z czasów dojrzewania cywilizacji Etrusków. Główne cechy ówczesnej ludności to silna integracja z kulturą grecką, używania innego języka niż latynoski i łaciński oraz terytorialna organizacja polityczna mieście-państwie. Fiesole to jedno z pierwszych miast, które rozwijają się jako formacja z murami obronnymi i łącznej długości ponad 2500 metrów, rozciągniętych wokół dwóch wzgórz. Położenie geograficzne uczyniło z miasta strategiczny punkt kontroli szlaków komunikacyjnych między południową centralną Etrurią na południu i Doliną Etrurii na północy oraz przyczółkiem przeciwko najazdom narodów północy, przede wszystkim Galów. W 217 roku p.n.e. mieszkańcy Fiesole postanowili sprzymierzyć się z Rzymem przeciwko znanemu nam z kart historii, najeźdźcy zwanego Hannibalem. Do bitwy doszło nad Jeziorem Trazymieńskim. Była to jedna z większych bitew II wojny punickiej, która miała miejsce 21 czerwca 217 p.n.e. między armią kartagińską pod wodzą Hannibala, a armią rzymską. Armia Hannibala odniosła trzecie w tej wojnie zdecydowane zwycięstwo. 

W 90 roku p.n.e. miasto zostało zniszczone przez Porzio Catone za anty romańskie stanowisko w wojnie społecznej. Ruiny w górnej części miasteczka, które można podziwiać dzisiaj to czasy, w których Fiesole staje się typowym, rzymskim miastem na wzgórzach. Zbudowano okazały teatr o pojemności ponad 3 tys miejsc, nową świątynię Etrusków, kompleks uzdrowiskowy, wzmocniono mury.  Świetność obronnego miasta, które przez długi czas odgrywało (aż ciężko w to uwierzyć) znaczącą rolę na Półwyspie Apenińskim, skończyła się wraz z upadkiem Cesarstwa Rzymskiego, a następnie z zwiększającym się znaczeniem Republiki Florenckiej i samego miasta, które budowało potęgę u podnóża Fiesole. Władcy Florencji zasiadający w radzie ‘Signoria’, zorganizowani jako wolna gmina, podbili miasto, a następnie zrujnowali, wykorzystując pozyskany kamień i cegły do rozbudowywania dominującej w tym okresie Florencji. Wzgórza Fiesole wracają do łask w okresie renesansu. Zauważone przez artystów, humanistów i zamożne, florenckie rodziny stają się zamiejską rezydencją uznawaną za przyjemne miejsce dla odpoczynku i mitologicznych wyobrażeń. W swoim czasie zamieszkuje tu między innymi Poliziano (poeta i pisarz znany głównie z pierwszych tłumaczeń na łacinę ‘Iliady’ Homera, oraz pełnionego przez siebie urzędu Kanclerza na dworze rodu Medici), Lorenzo di Piero de’ Medici znany bliżej jako Wawrzyniec Wspaniały, trzeci władca Florencji z rodu Medyceuszy. Malownicze, strome zbocza zostały wybrane przez możnych na rezydencje i przez setki lat rozwijały się jako typowe miejsce na wakacje dla bogatych mieszkańców Florencji. Jedna z największych rezydencji, zachowana do dziś, to oczywiście dom Wawrzyńca Medyceusza, z kolorowymi ogrodami, zielonymi labiryntami, fontannami i gajem oliwnym.

Obecnie w granicach Fiesole można podziwiać około 170 zabytkowych willi i blisko 600 domów zbudowanych do 1870 roku. W centrum miasta pochyły ryneczek z charakterystycznym układem, z kościołem na północnym zachodzie i ratuszem na wschodzie, otoczony niewielkimi domami i restauracjami. 

Fiesole to takie miejsce, do którego chcieliśmy trafić (albo ja chciałem) będąc ponownie w Florencji. I udało się! Jeśli więc będziecie w stolicy Toskanii dłużej niż 2 dni, to ogromnie zachęcamy do wzniesienia się ponad główne miasto. Panorama, która rozciąga się z co najmniej dwóch tarasów widokowych jest… zapierająca i pozostawia w głowie dużo bardziej wyrafinowane wspomnienia, niż widoki z placu Michelangelo po drugiej stronie Arno. Dlatego wczesny wieczór w słoneczny dzień to idealny moment na odwiedziny. Oczekując na zachód słońca, który szczególnie z Fiesole jest magiczny, warto odwiedzić…

Cattedrale di San Romolo

Wychodząc z autobusu, który zatrzymuje się w samym rynku, to dosłownie kilka kroków od przystanku. Jednak jak to we Włoszech nie zawsze kościoły są otwarte, trzeba mieć więc szczęście. My go nie mieliśmy. A sama katedra datowana jest na 1023 rok, chociaż od tego czasu przechodziła kilkukrotnie gruntowne remonty i renowacje, tak samo jak wieża, która była często powiększana.

Free

La Villa Medicea a Fiesole

Willa została wybudowana w latach 1451-1457 co wynika z raportów ewidencji gruntów. Wybudowana na stromych zboczach Fiesole, co było sprzeczne z zasadami z tamtego okresu, wymagała w pierwszej kolejności usypania z ziemi sporego i wytrwałego tarasu, na którym zaczęto stawiać pierwsze mury.  Za willą najbardziej przemawia położenie. Widok, na Florencję na pierwszym planie i prawie całą Toskanię aż po Lukkę, czy na inne posiadłości, których z czasem przybywało w najbardziej wpływowym rodzie Florencji. Willa to nie tylko sam budynek i widoki, to również wspaniałe, zadbane ogrody, które obrazują ogród z dużo bliższych nam czasów, z początku XX wieku. Wielopoziomowy ogród zaprojektowany przez Cecila Pinsenta został zbudowany w stylu neorenesansowym i taki pozostał do dziś.

Wejście do ogrodów: 15 Euro (otwarte od 8:30 do 13:30)

Convento S. Francesco

Na tym wzgórzu stał w czasach starożytnego miasta Etrusków akropol. W 1330 roku florencki dobroczyńca zbudował kaplicę i mały dom dla wspólnoty benedyktynek, które później porzuciły miejsce z powodu wojny. W 1399 r. Przybyli tam Bracia Mniejsi, którzy rozpoczęli budowę małego klasztoru. Ten pełen wdzięku klasztor, starannie utrzymywany przez zakonników, jest jednym ze wspomnień z pierwszego okresu pobytu Braci Mniejszych w Fiesole. Z biegiem lat klasztor powiększył się, a bracia rozbudowali kościół, zachowując mimo wszystko wiele z pierwotnego wyglądu pierwszej świątyni. Jest to najwyżej położona atrakcja Fiesole (po drodze taras widokowy na Florencję).

Free

Teatro Romano i Musei di Fiesole

1. Il teatro romano

Zbudowany został na początku I wieku p.n.e. i już od samego początku wzbudzał ogromne zainteresowanie w okolicy przyjmując ponad 3000 widzów na każdym spektaklu. Jest ważnym pomnikiem świetności w starożytności tego miasteczka, które miało ogromny wpływ na dzieje historyczne Półwyspu Apenińskiego, jeszcze długo przed powstaniem Republiki Florencji. Przez długi czas, teatr był zasypany i dopiero w 1809 roku pruski Baron von Shellersheim zarządził kopanie w tym miejscu w celu wydobycia cennych przedmiotów, które liczył właśnie w tym miejscu znaleźć.

2. Le terme

Ruiny znajdują się w wschodniej części obszaru archeologicznego i sięgają tych samych czasów co pobliski amfiteatr. O leczniczych właściwościach term wspomina się w „Księdze o Fiesole” z 1380 roku – „….królewska łaźnia Catyliny, która leczyła każdą niemoc i uzdrawiała wszelkie rany…”. Posiadały wszystkie pomieszczenia typowe dla łaźni z okresu starożytności, które można zobaczyć w ruinach między innymi Pompei czy Ostii. Zimne, nieogrzewane Frigidarium, służące jako przejście – Tepidarium, do Calidarium czyli najcieplejszej przestrzeni w całym kompleksie.

3. Il tempio

Co ciekawe mimo że całość obszaru archeologicznego to zaledwie 1h powierzchni, dopiero  ponowne wykopaliska w drugiej połowie XX wieku pozwoliły odkryć, że po lewej stronie amfiteatru znajdują się ruiny starej, etruskiej świątyni, której monumentalne fundamenty można podziwiać do dzisiaj.

4. La necropoli longobarda

Wraz z przybyciem do Fiesole Longobardów pod koniec VI wieku, to, co przez wieki było świętym obszarem miasta, zostało przekształcone w obszar cmentarza: w latach 1910-1912 znaleziono, zwłaszcza w okolicy świątyni, liczne pochówki mężczyzn i kobiet zaopatrzone w przedmioty grobowe z żelaza, szkła, brązu i ceramiki. Niektóre z tych grobowców są nadal widoczne dzisiaj i zostały dodane do tych, równie licznych, znalezionych w ostatnich latach w centralnej części miasta, z tak zwanego „obszaru Garibaldi„, za ratuszem.

Punkty widokowe

Punkt numer jeden, który osobiście był naszym celem tego dnia. Łatwo go znaleźć, znajduje się w połowie drogi z rynku do Klasztoru św. Franciszka (współrzędne: 43°48’26.1″N 11°17’23.8″E).

Drugi punkt w pewnym sensie raczej płatny, ponieważ znajduje się na tarasie restauracji należącej do hotelu Aurora z przepięknym ogrodem. Więc połączenie romantycznej kolacji z fantastycznymi widokami na Florencję hmmm? Perfecto!

Na koniec, zanim zaczniecie zastanawiać się jak zjechać w dół do miasta, i o której odjeżdża ostatni autobus, warto usiąść w pobliskiej restauracji (polecamy Ristorante Ferro Batuto) ciesząc się małomiasteczkowością toskańskiej prowincji, zajadając się smaczną (w końcu to Włochy) pizzą – najlepsza, zawsze i wszędzie Margarita!

No tak prawie bym zapomniał… Jak dojechać i jak zjechać? Dojechaliśmy autobusem miejskim na miejskim bilecie 90cio minutowym za 1,60 euro. Na górę do Fiesole z Florencji, zależy oczywiście z jakiego miejsca, można dojechać autobusem nr 7 np. spod Bazyliki Santa Maria Novella, bezpośrednio a przejazd trwa około 30 minut. Sama podróż już jest ekscytująca w momencie przekroczenia linii kolejowej w okolicach Le Cure, kiedy niewielki, nieklimatyzowany autobusik zaczyna wspinaczkę serpentynami na samą górę mijając okazałe wille i gaje oliwne. Autobusy na dół do miasta jeżdżą aż do północy. Będąc więc w Florencji, nie zapomnijcie odwiedzić Fiesole, szczególnie jeśli zależy Wam na doskonałych widokach i kameralnych warunkach, nawet w trakcie sezonu turystycznego.