Dzwonnica i świątynia w grupie Kościołów drewnianych Karpat

Po bardzo długiej, ale i owocnej dla bloga przerwie, wracamy do naszego cyklu Szlakiem Zabytków Architektury Drewnianej w Małopolsce. Jak pamiętacie, bądź dla naszych nowych czytelników przypomnimy, że w samej Małopolsce znajdują się aż 252 obiekty w tym 125 kościołów, które obraliśmy sobie w zeszłym roku za cel. Udało nam się zrealizować już ponad 55%

Nie wszędzie niestety można wejść, niektóre przechodzą gruntowny remont, w innych na odwiedziny są wyznaczone specjalne dni i okresy, które nie zawsze nam pasują, są i takie, których… już nie ma – zawaliły się bądź spaliły, co jeszcze nie zostało uaktualnione na głównej stronie Drewnianej Małopolski.

Dzisiaj zapraszamy do Gosprzydowej i czarnego jak węgiel kościoła parafialnego pw. Św. Urszuli.

Gosprzydowa to wieś położona w powiecie brzeskim, w gminie Gnojnik na rozciągającym się Pogórzu Karpackim w obrębie Pogórza Wiśnickiego. Przez środek wioski przepływa rzeka Uszwica dzieląc ją na dwie części. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z XIII wieku, kiedy to według legendy założył ją niemiecki rycerz Godfryd, a w 1215 roku (według Historii Polski Jana Długosza) biskup krakowski Wincenty Kadłubek nadał katedrze krakowskiej dziesięcinę snopową na wsiach, do których należała również Gosprzydowa. Nazwa pochodzi od nazwiska właściciela czyli wspomnianego Godfryda de Volya ( 😀 ) przybierając różne opisy przez lata: Libertas Gotfridi, Gothprzydowa, Wolya Gotfridi oraz Gotfrydowa. W okresie średniowiecza właścicielami ziem byli Wielogłowscy z herbu Starykoń, a ostatnią z rodu była Barbara Wielogłowska, która sprzedała swój majątek Janowi Komarowi w 1798 roku, a po nim właściciele zmieniali się co kilka lat, aż do 1912 roku kiedy to Zygmunt Grabieński Christiani, podzielił wioskę pomiędzy jej mieszkańców.

 fot. Jarosław Kruk 

W środku wsi, w sąsiedztwie rzeki, jak to bywa w beskidzkich i podkarpackich wsiach stoi barokowy, smolisto-czarny kościół. Wewnątrz widoczne sklepienia kolebkowe, a stropy i ściany zdobione są figuralną polichromią zachowaną w bardzo dobrym stanie. W ołtarzu głównym znajdują się dwa obrazy Matki Bożej Gosprzydowskiej z XVI  wieku oraz drugi z 1700 roku. Barokowe ołtarze pochodzą z XVII i XVIII wieku, a na kamiennej, gotyckiej chrzcielnicy z XV wieku, znajdującej się w przedsionku wejścia widnieje herb rodu Starykoń oraz ornament z odwróconych lilii.

 Kościół otoczony jest drewnianym ogrodzeniem z daszkiem gontowym. Do ścian zewnętrznych kościoła przylegają drewniane korytarzyki pokryte również daszkiem gontowym. Poza ogrodzeniem stoi dwukondygnacyjna, drewniana dzwonnica, a kilka metrów dalej organistówka – czyli budynek w którym od 1877 roku mieściła się salka szkolna, aż do 1910 roku kiedy to w Gosprzydowej wzniesiono budynek pierwszej szkoły.

W sezonie letnim,  kiedy część obiektów, które można zwiedzać jest otwarta w Gosprzydowej przed kościołem na małej wysiedzianej ławeczce, zastaniecie miłą panią przewodnik, która aż się rwie by opowiedzieć całą historię świątyni, wsi oraz Szlaku Architektury Drewnianej. Tak więc niech Wam nawet nie przychodzi do głowy fotografowanie z odległości pięknego kościoła – i tak zostaniecie ściągnięci pod same wejście. Do Gosprzydowej możecie zajrzeć jadąc z Krakowa w kierunku Tarnowa, chcąc odwiedzić Bochnię i Okocim lub po prostu tak jak my, odkrywając Perełki Małopolski.

#SzlakArchitekturyDrewnianej #OdkrywamyMałopolskę